Zdarzają się sytuacje, gdy mimo wystąpienia pomiędzy małżonkami zupełnego i trwałego rozkładu pożycia sąd nie orzeknie rozwodu. Powodem takiej decyzji sądu jest występowanie w sprawie okoliczności określanych w prawie rodzinnym jako „negatywne przesłanki rozwodowe”.
Negatywne przesłanki rozwodowe:
1) dobro małoletnich dzieci (jeżeli dobro to miałoby ucierpieć wskutek orzeczenia rozwodu),
2) zasady współżycia społecznego:
a) sprzeczność żądania rozwodu z zasadami współżycia społecznego (rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny, chyba, że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód),
b) odmowa zgody na rozwód wyrażona przez małżonka niewinnego, o ile nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Zatem odnosząc się do pierwszej negatywnej przesłanki rozwodowej, sąd nie orzeknie rozwodu jeżeli wskutek orzeczenia rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci stron.
Kwestia tego czy w wyniku orzeczenia rozwodu ucierpi dobro wspólnych małoletnich dzieci stron jest kwestią ocenną. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje pojęcia dobra małoletniego dziecka. Zatem sąd na podstawie całokształtu stanu faktycznego danej sprawy ocenia powyższą kwestię mając na uwadze takie elementy, jak:
1)zapewnienie właściwej opieki,
2)zapewnienie odpowiednich środków do wychowania dziecka (dzieci),
3)dbałość o zdrowie fizyczne i emocjonalne oraz rozwój intelektualny,
4)utrzymanie kontaktów emocjonalnych z obojgiem rodziców.
Sąd bierze również pod uwagę:
1)wiek dzieci,
2)stopień ich wrażliwości,
3)stan ich zdrowia,
4)ich dotychczasowe stosunki z rodzicami.
Odnosząc się do drugiej negatywnej przesłanki, mówiącej o tym, że sąd nie wyda orzeczenia rozwodowego w sytuacji gdy orzeczenie to miałoby być sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Sąd również dokonuje oceny bazując na konkretnych okolicznościach sprawy czy dana przesłanka wystąpiła. W odniesieniu do niniejszej przesłanki również kodeks rodzinny i opiekuńczy nie precyzuje na czym sprzeczność ta miałaby polegać.
W tej sytuacji należy odnieść się do wypracowanego stanowiska Sądu Najwyższego. Zgodnie z wytycznymi SN z 18.03.1968 r., III CZP 70/66, OSNC 1968/5, poz. 77, wydanymi na użytek spraw rozwodowych (jak również spraw o separację) sprzeczność orzeczenia rozwodu z zasadami współżycia społecznego zachodzi wtedy, gdy:
1)powodowałoby powstanie rażącej krzywdy jednego z małżonków (np. opuszczenie go w ciężkiej chorobie);
2)utwierdzałoby jednego z małżonków w postawie lekceważenia dla instytucji małżeństwa i rodziny lub obowiązków rodzinnych (względy natury społeczno-wychowawczej).
W razie jakichkolwiek pytań zapraszam do kontaktu.